Translate/Μετάφραση

3 Σεπ 2020

Δυτική Μακεδονία - Η Ελεύθερη Ελλάδα της Κατοχής

 

Από την ομιλία του Γιώργου Σαράφη που έγινε στις 4 Απρίλη 2004 στο Δημαρχείο Γρεβενών, σε εκδήλωση προς τιμήν του Δημήτρη Κυρατζόπουλου- Φωτεινού


H πτώση των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού πριν από λίγα χρόνια τροφοδότησε την ανάπτυξη νέων τάσεων στην παγκόσμια ιστοριογραφία. Άρχισε λοιπόν να ξαναγράφεται η ιστορία και αυτή η καινούργια γραφή της σηματοδοτήθηκε από την εξυπηρέτηση των καινούργιων σκοπών. Οι καινούργιοι σκοποί στις άρχουσες τάξεις της εποχής μας εμπεριέχονται στο νέο στάδιο του καπιταλισμού όπως προκύπτει από την εμφάνιση στο παγκόσμιο ιστορικό προσκήνιο, της παγκοσμιοποίησης, σαν μοχλού για τη νέα μορφή του εκμεταλλευτικού συστήματος, που επιδιώκεται πλέον να κυριαρχήσει σε όλο τον πλανήτη.
Η Ελλάδα βέβαια δεν επρόκειτο να μείνει έξω από αυτή τη νέα τάση. Η ιστορία της γίνεται προσπάθεια να ξαναγραφεί κάτω από νέες οπτικές, μερικές από τις οποίες, προβάλουν τις καινούργιες επιταγές των καιρών, την – νέα τάξη πραγμάτων - . Φυσικά δεν πρόκειται για νέα αφού την έχουμε συναντήσει δεκάδες φορές στο παγκόσμιο ιστορικό γίγνεσθαι αλλά ούτε και για τάξη αφού πρόκειται στην ουσία για την εγκαθίδρυση μιας καινούργιας κυριαρχίας.
Ορισμένοι από τους νέους ιστορικούς, κυρίως με σπουδές σε αμερικανικά και βρετανικά πανεπιστήμια, υποστηρίζουν πως στην διάρκεια της τριπλής κατοχής της χώρας μας την περίοδο 1941-44, είναι μύθος η ενωμένη πατριωτική αντίσταση οργανωμένη από το Ε.Α.Μ. και τον Ε.Λ.Α.Σ. Κατηγορούν μάλιστα την εαμική αντίσταση ότι χρησιμοποιούσε «ακραία βία» για τον εκφοβισμό των αντιπάλων της που δεν μπορεί πλέον να εκληφθεί ως αποκύημα της φαντασίας της δεξιάς. Επίσης προσάπτουν στην εαμική αντίσταση την κατηγορία ότι χρησιμοποιούσε τάγματα θανάτου πράγμα το οποίο δεν έχει αναλυθεί ωστόσο συστηματικά όπως ισχυρίζονται. Θεωρούν δε πως είναι ώριμη πλέον για διερεύνηση και η ιδέα ότι λίγοι μόνο συνεργάτες-καιροσκόποι έπαιρναν εντολές από τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα. Πιστεύουν πώς είναι πολύ περισσότεροι. Τονίζουν σαφώς ότι οι Έλληνες εργάστηκαν πλάι στους Γερμανούς για πολλούς λόγους, όπως το κοινό αντικομμουνιστικό μένος, ο φόβος των Βουλγάρων και το μίσος και ο φόβος του Ε.Α.Μ. – Ε.Λ.Α.Σ. Παραδέχονται πως το θέμα της συνεργασίας με τον εχθρό αποσιωπήθηκε σχεδόν αμέσως μετά τον πόλεμο (οι δίκες δοσιλόγων έκλεισαν στη χώρα μας πολύ πιο γρήγορα από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη) αλλά προσποιούνται πως αγνοούν ότι οι γερμανοντυμένοι και οι κουκουλοφόροι προδότες πέρασαν από τη συνεργασία με τους Ναζί στη συνεργασία με τα στρατεύματα της αγγλικής και της βορειοαμερικάνικης επέμβασης. Σφυρίζουν δε αδιάφορα όταν τους επισημαίνεται, πώς ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της πλουτοκρατίας στη σημερινή Ελλάδα είναι χθεσινοί μαυραγορίτες που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές βάζοντας τη σφραγίδα τους στις εξελίξεις σε όλη τη κοινωνική ζωή και συνέχισαν το έργο τους με τα καινούργια αφεντικά μετά την αποχώρηση των Γερμανών.
Με αυτό τον τρόπο χρησιμοποιώντας την αλχημεία στην ιστορία, ορισμένοι νέοι ιστορικοί, προσπαθούν να μπολιάσουν την καινούργια ελληνική ιστοριογραφία με την αντίληψη της κοινής ευθύνης για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην περίοδο που εξετάζουμε εις βάρος του ελληνικού λαού. Εκμεταλλευόμενοι δε την τραγωδία του εμφυλίου πολέμου φτάνουν αβίαστα στο συμπέρασμα «μην τα ψάχνεις, όλοι ίδιοι είναι, όλοι έφταιξαν». Με λίγα λόγια – ίσα βάρκα, ίσα νερά. Η λαϊκή πατριωτική αντίσταση που είχε εθνικό χαρακτήρα στον ίδιο παρανομαστή με τους γερμανοντυμένους και τα τάγματα ασφαλείας, την ίδια στιγμή που στην αγγλοσαξωνική ιστοριογραφία αγιογραφείται ο Μουσολίνι και ερμηνεύεται «ρεαλιστικά» το χιτλερικό φαινόμενο.
Εξετάζοντας σήμερα το έργο και τις παρακαταθήκες, την κληρονομιά που μας άφησε, ο Δημήτρης Κυρατζόπουλος-Φωτεινός μας δίνεται η ευκαιρία να δούμε ξανά σε όλο της το μεγαλείο την ιστορία της λαϊκής, πατριωτικής και γι’αυτό Εθνικής μας Αντίστασης.
Ένα κόκκινο νήμα διαπερνά απ’ άκρο σ’ άκρο το βιβλίο «Δυτική Μακεδονία. Η ελεύθερη Ελλάδα της Κατοχής», που μας κληροδότησε ο Φωτεινός. Η ιδεολογία της Εθνικής Αντίστασης ήταν λαϊκή και πατριωτική και όραμα της είχε έναν καλύτερο κόσμο. Η επιθυμία να κερδίσει ο λαϊκός παράγοντας κοινωνικά υπήρχε μόνο στο υποσυνείδητο των αγωνιστών.Το συλλογικό πνεύμα και η αλληλεγγύη ήταν συστατικά στοιχεία της Εθνικής Αντίστασης και η προσωπική ιδιοτέλεια ως στάση ζωής εξαίρεση καταδικαστέα από την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Ο λαός μπήκε στον αγώνα από τον πατριωτικό δρόμο. Οι αγωνιστές γνώριζαν από πριν το τίμημα, που θα πληρώσουν, μιας ζωής γεμάτης από στερήσεις και κατατρεγμούς μέχρι και τον βίαιο θάνατο.
Που βρίσκονται όμως οι ρίζες γι’αυτή τη στάση που κράτησε ο ελληνικός λαός στην πλειοψηφία του στην περίοδο που εξετάζουμε; «Η Ελλάδα του 1940-44 είναι η καινούργια ανανεωμένη Ελλάδα, είναι η καινούργια γενιά του Μαραθώνα, της Σαλαμίνας και των Θερμοπυλών, είναι η καινούργια γενιά του 1821, με το έπος της Αλβανίας…» όπως μας τονίζει ο Δημήτρης Κυρατζόπουλος-Φωτεινός.
Ο συγγραφέας σύμφωνα με τις δυνατότητες που είχε στον καιρό του και τα προσωπικά του βιώματα με οξυδέρκεια και καθαρό μυαλό γράφει για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις της εποχής του. Ζωγραφίζει πολύ ζωντανά το πάθος των απλών αγωνιστών για ελευθερία και δικαιοσύνη και αποτυπώνει αδρά την σαρωτική στρατιωτική απελευθερωτική δράση του Ε.Λ.Α.Σ. στη Δυτική Μακεδονία.

Όσο για το ποιοι ήταν τέλος πάντων αυτοί που έβαλαν το κεφάλι στον τορβά – όπως λέει ο λαός – χωρίς ιδιοτέλεια για να απελευθερώσουν την Ελλάδα από την κατοχή Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων, ο Φωτεινός υπογραμμίζει : «Εκείνοι που ενδιαφέρονταν πιο πολύ για την εκδίωξη των κατακτητών από την Ελλάδα και την απελευθέρωση της, για τη νίκη των δημοκρατικών αντιφασιστικών δυνάμεων και για την ήττα του Άξονα και του φασισμού, ήταν οι εργαζόμενοι, οι εργάτες, αγρότες, οι επαγγελματίες, η διανόηση, η νεολαία, όλος ο λαός, όλο το έθνος στην καταπληκτική του πλειοψηφία γιατί αυτών όλων τα συμφέροντα οικονομικά, εθνικά, πολιτικά, καταπατούνταν και διώκονταν.»
Ο Δημήτρης Κυρατζόπουλος-Φωτεινός το βιβλίο του οποίου παρουσιάζουμε σήμερα, τιμώντας ταυτόχρονα και τη μνήμη του είναι από εκείνες τις καθαρές μορφές του επαναστατικού μας κινήματος και του απελευθερωτικού αγώνα που δεν μπορεί να δεχθεί, πως η διεθνής διπλωματία μπορεί να καθορίζει τις τύχες ολόκληρων λαών, πίσω από τις πλάτες των πρωταγωνιστών τους. Ονειρεύεται μια Ελλάδα λαϊκοδημοκρατική και αγωνίζεται γι’ αυτή με πάθος δίνοντας όλες του τις δυνάμεις. Όπως τονίζει «η μαζική λαϊκή επαναστατική και απελευθερωτική ενέργεια και δράση που είχε εκδηλωθεί έντονα, είχε σαν κύριους σκοπούς όχι μόνο την απελευθέρωση της χώρας από τους κατακτητές, την ανεξαρτησία και την ακεραιότητα της αλλά και τη δημοκρατική αποκατάσταση με ριζικές μεταβολές στο σύστημα και το καθεστώς που επικρατούσε έως τώρα στην Ελλάδα.»
Όπως τονίζει ο Φωτεινός, πολλοί τον ενιαίο και αδιαίρετο αυτό εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο 1940-44 τον χωρίζουν στα δύο, ήτοι 1940-41 με το έπος της Αλβανίας, την αντίσταση στα οχυρά της Ανατολικής Μακεδονίας και τη μάχη της Κρήτης, και την Εθνική Αντίσταση ΄41-΄44 στα χρόνια της κατοχής ως την Απελευθέρωση και τη σύγκρουση με τους Άγγλους. Ο εθνικοαπελευθερωτικός πόλεμος της Ελλάδος είναι ένας και μοναδικός πόλεμος στο περιεχόμενο και το χαρακτήρα του και στις δύο φάσεις, είναι μία και η αυτή αντίσταση του ίδιου του ελληνικού λαού ενάντια στους ξένους επιδρομείς και δυνάστες με εναλλασσόμενες φάσεις. Στη δεύτερη φάση μπήκαν πιο ξεκαθαρισμένα και πιο ανοικτά τα προβλήματα της χώρας που ήταν προβλήματα οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και αφορούσαν όχι μόνο τις ελευθερίες και την ανεξαρτησία της πατρίδας με το διώξιμο των κατακτητών, αλλά και προβλήματα κοινωνικής προόδου.
Έτσι λοιπόν γι’αυτή του την πατριωτική δράση ο Φωτεινός αντί να βραβευτεί για τους αγώνες του καταδιώχτηκε όπως δεκάδες χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές και υποχρεώθηκε να ζήσει πάνω από 25 χρόνια στην προσφυγιά, ακολουθώντας τη μοίρα των αγωνιστών μετά την ήττα. Όμως το παράδειγμα του, σαν ανιδιοτελούς μαχητή, στους αγώνες για ελευθερία, δικαιοσύνη και κοινωνική ισότητα φωτίζει ακόμα και σήμερα εποχή κρίσης των πανανθρώπινων αυτών αξιών.
Όσοι ζουν από τους αγωνιστές του πατριωτικού λαϊκού απελευθερωτικού αγώνα, να’ ναι περήφανοι που έκαναν το χρέος τους στο λαό και την πατρίδα και μεταλαμπάδευσαν στους απογόνους τους και στον ελληνικό λαό τις ιδέες τους που είναι ιερή παρακαταθήκη για τους αγώνες που θα’ρθουν.

Αρχική δημοσίευση από εφημερίδα  στυξ  Τρίτη, 20 Απριλίου 2004.